Już 19 lipca 1820 r. Senat Rządzący Wolnego Miasta Krakowa podjął uchwałę o wzniesieniu Mogiły. Na miejsce tak pomyślanego monumentu wybrano wzgórze bł. Bronisławy zwane też Sikornikiem, na zachód od Krakowa, na Zwierzyńcu. Stała tu zbudowana w pocz. XVIII w. kapliczka pod wezwaniem bł. Bronisławy, która w XIII w. opuściwszy swój klasztor panien Norbetanek na Zwierzyńcu, wiodła w tym miejscu pustelniczy żywot. Teraz też była tu pustelnia. Grunt pod budowę pomnika ustąpiły siostry Norbertanki ze zwierzynieckiego klasztoru.
[...]
Austriacy przystąpili do budowy fortu nazwanego zresztą fortem "Kościuszko", otoczyli podstawę Kopca ceglanym murem oporowym, w którego obręb wmurowali neogotycką kaplicę p. w. bł. Bronisławy wg projektu Feliksa Księżarskiego, w rekompensacie za zburzony zabytkowy kościółek - o co stanowczo Komitet zabiegał.
Fort, dzieło austriackich władz zaborczych, wzniesiony został w latach 1850-1854 według projektów wybitnych architektów m. in. Cabogi i Pidolliego. Budowla miała charakter cytadelowy, jej architektura została opracowana w stylistyce dojrzałego historyzmu z zastosowaniem form neogotyckich i neorenesansowych. Powiadam "miała", bo nie dotrwała do dziś w całości. W latach 1945-1956 bezmyślnie wyburzono bramę wjazdową, bastion południowo-zachodni i nadszańce. Dziś nierówności terenu po tej części budowli porasta samosiewny las. Mimo to Fort nr 2 "Kościuszko" zaliczany jest przez znawców architektury obronnej XIX w. do najwyższej klasy zabytków swego rodzaju w skali europejskiej.
Źródło
cdn