Polscy naukowcy ustalili, ile niedźwiedzi żyje w Tatrach
PAP, Nauka w Polsce
17.11.2013 , aktualizacja: 17.11.2013 08:18
Jest ich 45, z czego 15 żyje po polskiej stronie gór, a 16 sezonowo przemieszcza się z Polski do Słowacji. Wykazały to szczegółowe badania genetyczne przeprowadzone przez naukowców z warszawskiej SGGW i Tatrzański Park Narodowy.
Badania genetyczne tatrzańskich niedźwiedzi trwały od 2012 r., a analiza zakończyła się w listopadzie bieżącego roku - poinformowała dr Zuzanna Nowak z Katedry Genetyki i Ogólnej Hodowli Zwierząt wydziału Nauk o Zwierzętach Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.
"Otrzymane wyniki pokazują, że niedźwiedzi przebywających na stałe w polskich Tatrach wcale nie jest tak dużo. Niemniej jednak w okresie letnim ich liczba podwaja się, bo okres letni niedźwiedzie wolą spędzać po naszej stronie gór" - powiedziała dr Nowak.
W trakcie badań przyrodnicy i naukowcy zaobserwowali prawidłowość dotyczącą sezonowych migracji niedźwiedzi: zimę najczęściej spędzają po słowackiej stronie, a od maja do sierpnia większość niedźwiedzi przebywa po stronie polskiej. Od jesieni obserwowano powrót niedźwiedzi na słowacką stronę Tatr.
„Zaskakującym jest fakt, że tylko niektóre niedźwiedzie, najczęściej samce »specjalizują się « w niszczeniu barci. Często wiele szkód w gospodarstwach wyrządza jeden i ten sam osobnik” - mówiła dr Nowak.
Naukowcy stwierdzili, że badana populacja niedźwiedzi tatrzańskich charakteryzuje się dużą różnorodnością genetyczną. "To bardzo pozytywny czynnik świadczący o tym, że nie dochodzi do kojarzeń krewniaczych, a więc niedźwiedzie mogą "swobodnie" dobierać się w pary i jak dowiodły badania, migrować na duże odległości w poszukiwaniu nie tylko jedzenia, ale i partnera" - podsumowała dr Nowak.
Badania niedźwiedzi zaczęły się od zbierania ich sierści, zostawionej na tzw. pułapkach. Pułapkę stanowiły specjalne plastry lub drut owinięty wokół drzewa z zanętą przyciągającą niedźwiedzie. Drapieżnik, ocierając się o taką pułapkę, pozostawiał na niej sierść. Dodatkowe próbki zbierane były z miejsc, w których niedźwiedzie wyrządziły szkody, najczęściej z rozbitych uli. Próbki były zbierane przez 12 miesięcy i sukcesywnie dostarczane do laboratorium Katedry Genetyki.
Jak wyjaśniła dr Nowak, w laboratorium ustalano profil genetyczny badanej próbki - na wzór badań kryminalistycznych - z jądra komórkowego znajdującego się w cebulkach włosów. Później porównano ze sobą wszystkie otrzymane profile genetyczne każdej z ponad 400 próbek. Po ich przeanalizowaniu wybrano profile, które się powtarzały, czyli pochodziły od tego samego zwierzęcia. W ten sposób ustalono 45 różnych profili genetycznych, czyli liczbę żyjących w Tatrach niedźwiedzi.
Program monitoringu niedźwiedzi, w tym badań genetycznych, sfinansowano w ramach projektu "Milka razem dla Tatr". "Monitoring niedźwiedzi jest potrzebny, bo im więcej wiemy o zwyczajach niedźwiedzi, tym lepiej możemy chronić te zwierzęta" - mówi Filip Zięba z TPN, specjalista od tatrzańskiej fauny.
Główną ostoją niedźwiedzi w Polsce są Bieszczady. Co dwa lata w gawrze samica niedźwiedzia rodzi od 1 do 3 młodych, które przez półtora roku pozostają pod opieką matki. Niedźwiedzie są wszystkożerne; dorosłe osobniki ważą ok. 300 kg, żyją do 50 lat.
Cały tekst: http://wyborcza.pl/1,75248,14965652,Pol ... z2kuNNR7bk
